Afganistan’ı Gelecekte Neler Bekliyor?
Prof. Dr. Sencer İmer
Taliban Kabil’e girdi ve Afganistan’da kontrolü ele geçirdi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi “Kapsayıcı bir hükümet kurulmalı” çağrısı yaptı. Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, “Afganistan’da büyük değişimler yaşandığı, Beijing’in Afgan halkının istek ve tercihine saygı duyduğu” belirtildi.
Afganistan’da yaşanan gelişmeleri değerlendiren Prof. Dr. Sencer İmer, “ABD’nin 20 yıl önce ‘terörle mücadele’ adı altında Afganistan’da bir harekât başlattığı zaman hedefi Taliban’ı bertaraf etmek, seküler bir hükümet kurmak ve devlet inşasına yardımcı olmaktı. Üzerinden 20 yıl geçtikten sonra, Doha’da Taliban’la anlaşarak ülkeden çekilme kararı aldılar” dedi.
İmer, şöyle devam etti: “Taliban acaba hakikaten bütün Afganistan halkını temsil ediyor mu?
Bana sorarsanız etmiyor. Özellikle aşırı dini yorumlara tabii olan kesimin zihniyetini temsil ediyor. Afganistan’ı modern bir devlet olmaktan çıkararak, çağdaş bir durumdan uzaklaştırıyor.
Bu Taliban zamanında Sovyet işgaline karşı ayağa kalkan Taliban’la aynı Taliban değil. Afganistan’ın geleceğini büyük bir sıkıntı içinde görüyorum. Ayrıca Afganistan 20 yıl öncesine göre bugün büyük bir uyuşturucu merkezidir. 300 küsur bin hektarlık bir alana uyuşturucu ekilmektedir. Buradan gelen parayla kurdukları bir düzen var.”
“Çin ABD’yi reel milli gelir olarak en geç 5 sene içerisinde yakalayacak ve geçecek. Gerek teknoloji gerek askeri alanda, gerekse de üretimde Çin ABD’yi geçecek. ‘Kazan kazan’ üzerine kurulu Kuşak ve Yol Projesi bu anlamda büyük önem arz etmektedir” diyen Prof. Dr. Sencer İmer, ABD’nin ne pahasına olursa olsun bu projeyi durdurmak istediğini ve bunun için de çeşitli terör örgütlerine ihtiyaç olduğunu ifade etti.
İmer, şöyle devam etti:
“Acaba Afganistan bunun için mi böylesi kaotik durum içerisine sokuldu. Kuşak ve Yol Projesi’ne katılmak isteyen Pakistan tarafında sıkıntı çıkarmak, Orta Asya’da sıkıntı çıkarmak, güzergâh üzerindeki İran ve Türkiye üzerinden bir takım göçlerle bu bölgeyi karıştırmak için plânlanmış bir operasyon mu? Bu insanın aklına gelen bir soru ve maalesef bir takım işaretler de bunu gösteriyor.
Pek çok kişi ‘ABD Vietnam’da olduğu gibi Afganistan’da mağlup oldu, onun için çekildi’ diyenler anlattığım bu hususları dikkate almıyorlar. Bu yanlış bir değerlendirmedir.
Sonuca baktığımızda bu bölgede en önemli proje olan ve Çin’in de çok önem verdiği ‘Bir Kuşak Bir Yol’ projesinin sabotajı için bir takım imkânlar ortaya çıkmaktadır.
Afganistan’ın bu meseleye alet olmaması için hızla bazı gayretlerin gösterilmesi gerekiyor.”
Ortada büyük bir yaranın olduğunu belirten Prof. Dr. Sencer İmer, bu yaranın tedavi edilmesi için Çin, Rusya, Hindistan, Afganistan, Pakistan, İran, Avrupa Birliği ve ABD’nin Afganistan’ın normalleştirilmesine çaba harcamasını ve Afganistan’ın Ortaçağ’a geri düşmesi ve terör merkezi olmasının engellenmesi gerektiğini vurguladı.