Dr. Altay Atlı Çin’in ABD, Rusya ve Avrupa Ülkeleriyle İlişkilerindeki Güncel Gelişmeleri Değerlendirdi
Akademisyen Dr. Altay Atlı, Çin-ABD, Çin-Avrupa ve Çin-Rusya ilişkilerinde son dönemde yaşanan gelişmeleri Çin Uluslararası Radyosu Türkçe Servisi’ne değerlendirdi.
ABD Başkanı Joe Biden ile birlikte Çin-ABD ilişkilerinde yaşanan sürece ilişkin görüşlerini aktaran Dr. Altay Atlı, son birkaç haftanın ABD-Çin ilişkileri açısından hareketli haftalar olduğunu belirtti. Biden’ın göreve geldiği 4 aydan bu yana masasındaki en önemli konunun Çin olduğuna dikkat çeken Atlı, şöyle devam etti: “Mayıs ayı sonunda ticaret alanında iki ülkenin üst dizey temsilcileri görüşme yaptılar. Her iki taraftan da çok olumlu yansımalar geldi. ABD ve Çin ekonomi ve ticaret alanında yaşanan sorunları pratik ve çözüm odaklı şeklinde çözmeye kararlılar şeklinde… Bu işin bir tarafı. Sonra birkaç gün geçti, Haziran’ın 3-4’üne geldiğimizde ABD’den yeni bir ‘kara liste’ yayınlandı. Çin firmalarının listesi yayınlandı. Trump döneminde de 31 firmalık bir liste yayınlanmıştı. Çin’in silahlı kuvvetleriyle bağlantılı oldukları gerekçesiyle, ABD şirketlerinin ve ABD’li gerçek kişilerin yatırım yapmalarının yasaklandığı Çinli 59 firmanın yer aldığı bir liste çıktı karşımıza. ‘Sorunları çözeceğiz’ deniyor ancak, yeni yeni sorunlar ortaya çıkıyor.”
ABD ile Çin arasındaki meselelerin bir bütün olarak değil konu bazında çözülebileceğine dikkat çeken Atlı, “Bütün olarak ABD-Çin ilişkilerinin iyileşmesi ya da kötüleşmesi, aradaki sorunların bütün olarak çözülmesi gibi bir şey artık yok. Her konuda tarafların çıkarları neyse, faydaları neyse bazı konularda ortak paydada buluşmaları daha kolay” diye konuştu.
Çin’in Rusya’yla ilişkilerinin üst seviyede olduğuna da dikkat çeken Altay Atlı, “Hem söylem hem de pratikte de iki ülke arasındaki ilişkiler önemli bir dereceye gelmiş durumda” dedi. Atlı, İki ülke arasındaki ilişkiler de bazı kısıtlılıkların da olduğunu vurguladı.
Çin’in Avrupa ülkeleri ile olan ilişkilerinde son süreçte yaşananlara da değinen Dr. Altay Atlı, şunları belirtti: “Çin ile Avrupa Birliği ülkeleri ilişkilerine baktığımızda tek bir Avrupa’dan söz edemeyeceğimizi belirtmek isterim. Macaristan için, Sırbistan için, Yunanistan için başka bir Çin var; Fransa için, İtalya için, İngiltere ve Almanya için farklı bir Çin var. Özellikle Batı Avrupa ülkelerinden Çin’e karşı son iki yıldır daha mesafeli bir tutum görüyoruz… Geçtiğimiz aylarda bir yatırım anlaşması imzalandı. Bu çok önemliydi… Ama sonra yaptırımlarla rafa kaldırıldığını görüyoruz. Çok gelgitli bir alan.”
Avrupa ülkeleri arasında Çin ile en güçlü ilişkilere sahip olan ülkesinin Almanya olduğunu hatırlatan Atlı, Avrupa’nın Çin’e karşı tek bir bakış açısının olmadığını da sözlerine ekledi.
